Dünya, Covid 19 salgını ile mücadele ederken telekom sektörü de 5G’nin Covid 19’a sebep olduğu söylentileri ile mücadele ediyor…
Covid 19 Döneminde Telekom Sektörü ve Bağlantıda Kalmanın Yeni Yolları
Dünya, Covid 19 salgını ile mücadele ederken telekom sektörü de 5G’nin Covid 19’a sebep olduğu söylentileri ile mücadele ediyor. Otoritelerin desteklemediği bu teori gözleri telekom operatörlerine ve 5G santrallerine çevirse de telekom sektöründeki oyuncular, pandemi döneminde değişen müşteri alışkanlıklarına ve sektörel gerekliliklere ayak uydurmak için elinden geleni yapıyor.
Kısa ve Orta Vadede Etkiler: Değişen Müşteri Alışkanlıklarına Uyum Covid 19 etkisiyle insanlar daha çok evlerinde vakit geçiriyor, sevdikleriyle görüntülü konuşuyor, evden çalışıp evden eğitimlerine devam ediyor. Bu yeni alışkanlıklar da telekom sektörünü pandemi ile mücadele döneminde insanları birbirine ve dünyaya bağlayan en önemli aracılardan biri haline getiriyor. Şüphesiz ki bu dönem, operatörlere büyük bir sorumluluk yüklüyor. Her ne kadar telekom sektörü bu pandemiden üretim odaklı diğer sektörler kadar çok etkilenmese de, Covid 19’un kısa ve orta vadede müşteri taleplerindeki değişimler, tedarik zinciri ve üretime dayalı aktivitelerdeki olası sorunlar ve operasyonel sorumluluklar bakımından sektöre hem iyi hem de kötü açıdan etkileri bekleniyor.
Müşteri taleplerindeki değişimler: Yukarıda da görüldüğü gibi, kısa ve orta vadede müşteri kaybında beklenen azalmanın, veri kullanımı ve sesli aramalarda da beklenen artışın yanı sıra daha çok data içeren üst segment mobil ve ev interneti tarifelerine olan ihtiyacın artması bekleniyor. Yapılan araştırmalara göre Covid 19 döneminde bazı ülkelerde internet ve telefonla konuşma trafiğinin toplamda %50 seviyelerinde arttığı gözlemlenmiştir. Ek olarak, pandemi ile birlikte Mart 2020’de, Mart 2019’a kıyasla evde internet kullanımında %38’lik bir büyüme görülmüştür. Bu büyümenin ana sebeplerine bakıldığında ise, telefondan internet kullanımındaki artışın ilk sırada yer aldığı, bunu oyun konsolları ve Netflix, YouTube gibi sitelerdeki içeriklerin izlenme oranlarındaki artışın takip ettiği görülmektedir.
Cep telefonlarının yanı sıra bu dönemde artan akıllı TV ve bilgisayar kullanımıyla beraber evde kullanılan internet kalitesi ve hızı çok daha önemli hale gelmekte, telekom sektörü ve dijital eğlence sektörü birbirini beslemeye başlamakta, bu sektörler için kazan-kazan durumu ortaya çıkmaktadır. Her ne kadar internet yoğunluğunu azaltmak için ev interneti sağlayıcıları tarafından İtalya ve İspanya’nın da aralarında olduğu birçok ülkede geçici bir süreliğine Netflix gibi web sitelerindeki içeriklerin çözünürlüğünü azaltılmış olsa da Netflix bu dönemde ziyaretçi trafiğini %16 seviyesinde artırmış ve dünya genelinde 16M yeni abone kazanarak beklentilerin iki katı bir büyümeye ulaşmıştır. YouTube ise ziyaretçi trafiğini %15 seviyelerinde arttırarak daha çok kullancıya ulaşmıştır.
Bu süreçteki müşteri davranışlarının telekom sektörüne pozitif etkilerine rağmen, müşterilerin değişiklikten kaçındığı bir dönemde olunması sebebiyle operatörler yeni müşteri kazanımlarında gecikmeler ve azalmalar beklemektedir. Bununla beraber, en temel ihtiyaçları bağlantıda ve iletişimde kalmak olan müşterilerin diğer telekom ürünlerine olan ilgilerinde azalma öngörülen etkiler arasındadır. Tedarik zinciri & üretime dayalı aktiviteler: Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan Covid 19’un telekom sektörünü en çok etkilediği noktalardan bir tanesi şüphesiz ki telefon üretim aktiviteleri olmuştur. Sektördeki birçok telefon üreticisi firma gerekli yedek parçaların üretimi için Çin’e güvenmektedir. Pandemi etkisiyle yavaşlayıp durma noktasına gelen üretimle beraber global olarak lojistik operasyonlara gelen kısıtlamaların sonucunda telefonlara ilgi azalmış olup, yeni telefon modellerinin piyasaya çıkış tarihlerinde de gecikmeler beklenmektedir. Lojistik operasyonlara gelen kısıtlamaların ilk etkileri Şubat ayında görülmüş olup, global olarak telefon sevkiyatları geçen yıla oranla %38 azalmıştır. Buna ek olarak, tüketicilerin yeni telefon modellerine olan ilgisinin bir süreliğine sönmesinin ve aksayan üretim aktivitelerinin 2020’nin ilk yarısında telefon üretim hacminde %30 seviyelerinde bir azalmaya sebep olacağı öngörülmektedir. Cep telefonlarında beklenen satış düşmesinin bazı telefon üreticileri için milyon dolarlık zararlara sebep olacağı beklentiler arasındadır. Geçtiğimiz günlerde, LG Electronics bu gecikmelerden kaynaklı olarak 164M dolarlık bir kayıp öngördüğünü açıklamıştır.
Global Telefon Sevkiyatlarındaki Düşüş Operasyonel aktiviteler: Önceliklerin mevcut servis seviyelerini sabit tutmaya verilmesiyle birlikte standart operasyonlarda herhangi bir aksama öngörülmemektedir. Ancak internet trafiğinin ve insanların birbiriyle iletişim trafiğinin artığı bu dönemin telekom operatörlerinin üzerinde ciddi bir baskı yaptığı söylenebilir.
Uzun Vadede Etkiler: 5G Yayılımındaki Olası Gecikmeler Dünya’nın heyecanla beklediği 5G çalışmalarının merkezi olan Çin’de Covid 19 etkisiyle çalışmalar durdurulmuş, 5G ekipmanlarının üretimine ara verilmişti. Dünyanın fiber kablo ihtiyacının %50’sinden fazlasını karşılayan Wuhan şehrinin Covid 19’dan etkilenmesiyle birlikte 5G’nin yayılımında gecikmeler öngörülmektedir. Her ne kadar telekom sektörünün 5G yayılım hedeflerini yakın zamanda gerçekleştirmesi beklenmese de, 5G’ye olan ihtiyacın önemini pandemi döneminde tüm dünya daha iyi anlamış durumdadır. Orta ve uzun vadede, özellikle internet erişiminin daha kısıtlı olduğu şehir merkezlerinden uzak ve izole alanlarda yaşayan insanların internet ihtiyacını karşılayabilmek için telekom firmalarının, 5G ve fiber altyapılarını gecikmeli de olsa daha hızlı bir şekilde geliştirmeleri beklenmektedir.
5G yayılımındaki pandemiden kaynaklı gecikmelerin uzun vadede global telefon üretim pazarını da vurması bekleniyor. Telefon üreticilerin 5G’yi destekleyen yeni modellerinin piyasaya giriş tarihi bu durumdan büyük ölçüde etkilenecektir. Apple’ın Eylül ayında piyasa sürmesi beklenen ve 5G’yi destekleyen yeni modelinin de bu durumdan dolayı piyasaya çıkışının erteleneceği beklenen etkiler arasında. Bu gelişmeler çerçevesinde hem telekom operatörlerinin hem de telefon üreticilerinin uzun vadeli planlarının tekrar gözden geçireceği ve finansal yatırımları yeniden değerlendireceği öngörülüyor.
Sektörel Öğrenimler ve Süreci Fırsata Çevirmenin Yolları Telekom sektörünün, teknolojinin ve dijital dönüşümün merkezindeki sektörlerden biri olması sebebiyle bu süreci diğer sektörlere oranla daha az zararla atlatmaktadır. Ancak sektördeki oyuncular rehavete kapılmamalı ve oluşan yeni fırsatları da iyi değerlendirmelidir.
Pandemi döneminde kapanan veya çalışma süreleri azalan operatör mağazaları, müşterilerin günlük hayatlarında mağazalara giderek hallettiği işlerin dijital kanallardan ve müşteri hizmetlerini arayarak yapılma oranı artırmaktadır. Müşteri hizmetlerini arayan müşterilerin uzun bekleme sürelerinden şikayetçi olarak daha çok dijital çözüm kanallarına yönelmesi bu sürecin kaçınılmaz sonuçlarındandır. Bu da telekom operatörleri için self servis uygulamalarında servis kalitesinin artırılmasına ve daha kapsamlı çözümler sunulmasına olan ihtiyacı beraberinde getirmektedir. Operatörlerin self servis uygulamalarında kullanılan chatbot’lara artan talep, hayatımızda bir süredir olan bu teknolojiye belki de en çok ihtiyacımız olan zamanlardan birine girdiğimizi göstermektedir. Müşterilerine hızlı ve kapsamlı dijital çözümler sunan operatörün kazandığı bu dönemde operatörler, müşterilerin ihtiyacını doğru şekilde anlayarak en akıllı teklifleri yapacak yapay zeka tabanlı çözümleri öne çıkararak sektörde yeni fırsatlar yaratabilirler. Tüm bunlar doğrultusunda, yeni normale dönerken telekom sektörü için oluşacak yeni fırsatlar ve yatırımlara ağırlık verilmesi öngörülen çözümler aşağıdaki şekilde özetlenebilir: Dinamik müşteri segmentasyonu ile kullanıcı başına gelirde (ARPU) artış sağlayacak çapraz satış fırsatlarının yakalanması ve yeni müşteri kazanımı. İleri analitik çözümleri ile operatör değiştirmeye (churn etmeye) yatkın müşterilerin önceden tespit edilerek ihtiyaçlarına uygun teklifler sunulması. Self servis uygulamaları için yapay zeka tabanlı chatbot’ların kullanımının artırılması.
Sonuç olarak, telekom sektöründeki oyuncular bu dönemde müşteri ihtiyaçlarına hızlı cevap verebilmek ve mağduriyet yaratmamak adına kriz yönetim planları yaparak önceliklerini bağlantı seviyelerindeki kaliteden ödün vermemeye ve insanları birbirine bağlamaya devam etmeye vermelidir. Yaşanan bu dönem hayatımızda telekom sektörünün önemini ortaya koymuş olup, sektördeki oyunculara da büyük bir sorumluluk yüklemiştir. Müşteriler, ihtiyaçlarını mobil olarak ve internet üzerinden yapmaya çok alışmış, bu durumu çok benimsemiştir. Pandemiden sonraki yeni düzende mobil çözümlerin ve internetin hayatımızdaki önemi artmaya devam edecek, bu süreçte değişen müşteri alışkanlıkları pandemi sonrasında da sektördü şekillendirmeye devam edecektir. Sektördeki oyuncular bunun bilinciyle müşteri odaklı olmaya devam etmeli ve dijital çözümlere gereken önemi vermelidirler.