Darwin’in Güney Amerika kıtasından kilometrelerce ötede Galapagos adalarına yaptığı seyahat, karşılaştığı farklı yetkinlikteki yaşam çeşitliliği, evrim teorisinin temellerini atmasına yardım etmişti. Darwin’den yıllar sonra 1972’de yeni fikirler peşinde koşan iki bilim adamı Stephen Jay Gould ve Niles Eldredge yeni bir teori ortaya attılar. İki bilim adamı; Darwin’in evrim teosinin canlıların yavaş ve zamanla değiştiğini söylediğini ama bulunan fosil kayıtlarında bu duruma rastlanmadığını belirtiyorlardı. Tam tersine onlara göre fosil örnekleri değişimin yavaş yavaş, azar azar değil birden ve yıkıcı bir şekilde olduğunu gösteriyordu. Örneğin 65 milyon yıl önce Dinazorlar dünyaya hükmederken birdenbire yok oldular ve yeni canlılar yerlerini aldılar. İki bilim adamı yeni teorilerine “Punctuated Equilibrium — Noktalanmış, kesintili denge” ismini verdiler.
Teoriye göre dünyada bir denge seviyesi devam ederken, çok büyük bir değişiklik, yok olma olayı gerçekleşiyor, eski denge bitiyor, yeni bir denge seviyesine geçiliyordu. Eski dengede yaşayan, hükmeden canlılar yeni denge seviyesine adapte olamadığından yok olurken, adapte olan yeni türler hayatta kalıyordu. Dünyada dinazorların yok olması dahil daha önce 5 büyük yok olma olayı ve evresi yaşanmıştı, 6. yok olma ve yeni denge seviyesi ile ne zaman karşılaşacaktık ?
Amerikalı milyarder yatırımcı, yazar, Siebel ve C3.ai şirketlerinin kurucusu Thomas Siebel yazdığı “Digital Transformation — Survive and Thrive in an Era of Mass Extinction” kitabında; içinde yaşadığımız büyük değişimi, yıkıcı digital dönüşümü “Punctuated Equilibrium” teorisiyle açıklıyordu. Thomas Siebel’e göre çevresindeki büyük değişimi ve olayları dikkate almayan, hazırlık yapmayan şirketler bir süre sonra yok olma tehlikesiyle karşılaşıyorlardı. Örnek olarak 2007’de dünyada satılan her iki telefondan birisi olan Nokia, akıllı telefon dönüşümünü geç gördüğünden sadece birkaç yıl içinde mobil telefon pazarının tamamını kaybetti ve yok olmayla karşı karşıya kaldı. Söz telefondan açılmışken Nokia ve cep telefonları benzer bir yok edici etkiyi sabit hat sektöründeki oyunculara yapmıştı, ilk telefonlar da telgraf sektörüne.
Bütün bu yaşananlar iletişim sektöründeki büyük değişimleri, yok olan ve onların yerini alan yeni oyuncuları anlatıyor, yani canlıların “Punctuated Equilibrium” teorisi Siebel’e göre ekonomi alanında yıkıcı ve aynı şekilde devam ediyordu. 2000 yılından bugüne Fortune 500 firmalarının yarısından çoğu listeden çıkarken, bugünden 10 yıl sonraya gittiğimizde şu anki listenin %40’ının da yok olacağı öngörülüyor.
Günümüzde yaşanan büyük digital dönüşüm, Covid-19, tedarik zinciri problemleri, yeni çalışma şekilleri, iklim değişimleri, enerji sürekliliği büyük bir değişim döneminden geçtiğimizi gösteriyor.
Bu yeni dünyada hayatta kalmanın yolu bu değişimi verilerle anlamak ve geleceği daha iyi öngörmek, yeni iş modelleri geliştirmekten geçiyor.
Inovasyon, yeni iş yapış şekilleri keşfetmek ve geliştirmek artık lüks olmaktan çıktı, hayatta kalmanın kuralı haline geldi. Şirketler veri ve analitiğin gücüyle artık bir teknoloji, bir AI şirketine dönüşmek zorunda.
Dünyada yaşanan büyük değişimin dalgaları her şirketin her sektörün kıyılarına kadar ulaşmış durumda.
Bana bir şey olmaz değil ben bu değişimi nasıl yönetebilirim, yeni denge seviyesine geçildiğinde hayatta kalanlar arasında nasıl olabilirim deme zamanı.
Her fonksiyonu AI ile nefes alan bir organizasyona dönüşme yolculuğuna çıkmak için gerekli tek şey, bu değişimi istemek, bugünden ilk adımları atmaya başlamak.
Churchill’in bir sözüyle tamamlayalım; “Gelişmek, değişmektir, bu nedenle mükemmel olmak için sürekli değişimi isteyin.”